سیدمحمدولی، امام زاده

سید محمدولی، امامزاده \ emām-zāde seyyed mohammad-valī \ ، امامزاده‌ای در محلۀ درکه، واقع در شهرداری منطقۀ 1 تهران. 
نسب این امامزاده بنا به روایتی، به امام زین‌العابدین (ع) می‌رسد (طباطبایی، 37). بقعۀ امامزاده سید محمدولی که در 1327 ق مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته، و به صورت فعلی خود درآمده، مشتمل بر حرم مستطیل‌شکلی است که طول آن در جهت شرقی ـ غربی، و عرض آن در جهت شمالی ـ جنوبی، به ترتیب 08 / 4 متر و 54 / 3 متر، و پوشش آن از جنس چوب و مسطح است. در میانۀ حرم این بقعه ضریحی متناسب از آلتهای چوبی به رنگ سبز و به طول 80 / 1، عرض 45 / 1، و ارتفاع 55 / 1 متر وجود دارد که بر پایۀ سنگی کوتاه و سبزرنگ استوار است. دو شمعدان کوتاه مربوط به 1248 ق از قدیمی‌ترین اشیاء موجود در این بقعه به‌شمار می‌روند. در ساختمان قدیمی بقعه، و در مقابل ورودی حرم، ایوان خوش‌منظری وجود داشت که با ستون چـوبی پـوشیده شده بـود؛ طـول ایوان (شرقی ـ غربی) بیش از 4 متر، و عرض آن (شمالی ـ جنوبی) بیش از 3 متر بود (حبیبی، 191؛ بلاغی، 128؛ مصطفوی، 27- 28؛ کریمان، 1 / 510)؛ اما امروزه (1391 ش) این ایوان تخریب شده است. 
مساحت بنای امروزی بقعۀ امامزاده سید محمدولی کـه بـار دیگر در 1358 ش بازسازی شده است، 80 مـ2 است و به سبب مورب بودن گوشه‌های آن، به صورت هشت‌ضلعی ساخته شده است. ورودی حرم در سمت شمال آن است و ایوانی با چشم‌اندازی زیبا در مقابل آن قرار دارد (سروقدی، 31). در شرق بقعۀ امامزاده نیز گورستانی وجود دارد (حبیبی، همانجا). 

مآخذ

 بلاغی، عبدالحجت، تاریخ تهران، قسمت مرکزی و مضافات، قم، 1350 ش؛ حبیبی، حسن، امامزاده‌ها و تربت برخی از پاکان و نیکان، تهران، 1388 ش؛ سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، تهران، 1386 ش؛ طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران 100، ویژه‌نامۀ صد سالگی شهرداری تهران، تهران، 1387 ش؛ کریمان، حسین، قصران ( کوهسران)، تهران، 1356 ش؛ مصطفوی، محمدتقی، «بناهای تاریخی و مذهبی تهران قدیم و خارج شهر»، اطلاعات ماهانه، تهران، 1331 ش، شم‍ 58. 

حسن موسوی‌زاده